UNESCO
Ο Nαός του Επικούριου Απόλλωνα στις Βάσσες είναι το πρώτο ελληνικό μνημείο που ενεγράφη, το 1986, στον Κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς
Ακεραιότητα
Το μνημείο διασώζει όλα τα βασικά χαρακτηριστικά που του προσδίδουν την Εξαιρετική Οικουμενική Αξία του.
Η ακεραιότητα του μνημείου διασφαλίζεται πρωτίστως από τη σχετική απομόνωση του μνημείου και τον χαρακτηρισμό της γύρω περιοχής ως αρχαιολογικού χώρου.
Όλα τα σημαντικά στοιχεία του ναού, όπως η εξωτερική του κιονοστοιχία, καθώς και πολλά χαρακτηριστικά της εσωτερικής αρχιτεκτονικής διάταξης, διατηρούνται σε μεγάλο βαθμό ανέπαφα.
Η διακοσμητική ζωφόρος από γλυπτές πλάκες που αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος του σχεδίου αφαιρέθηκε το 1812 και παραμένει στο Βρετανικό Μουσείο.
Έχουν υλοποιηθεί συντονισμένες ενέργειες και επεμβάσεις διαχείρισης για να διασφαλιστεί η συνεχής προστασία του χώρου στο σύνολό του, συμπεριλαμβανομένου ενός προστατευτικού στεγάστρου και συστήματος απορροής νερού για την ελαχιστοποίηση της επιδείνωσης από τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Στόχος της UNESCO είναι η προστασία από κάθε είδους φθορά και καταστροφή, προκειμένου αυτά να κληροδοτηθούν στις γενιές του μέλλοντος.
Αυθεντικότητα
Η μεγάλη απόσταση του ακινήτου από οικισμούς έχει εξασφαλίσει υψηλό βαθμό γνησιότητας.
Η τοποθεσία ξεχάστηκε για 1700 χρόνια διασφαλίζοντας ότι δεν υπήρξαν σημαντικές τροποποιήσεις στη δομή μετά την ολοκλήρωση του ναού τον 5ο π.Χ. αιώνα.
Ως αποτέλεσμα, η κατασκευή και σχεδόν όλο το οικοδομικό υλικό του έχει διατηρηθεί και ο ναός είναι ένας από τους πιο αυθεντικούς αυτής της περιόδου.
Η κήρυξη μιας μεγάλης ζώνης διατήρησης γύρω από τον ναό διασφαλίζει ότι η τοποθεσία διατηρεί την αρχική της θέση μέσα σε ένα φυσικό τοπίο.
Οι εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης του ναού έγιναν σύμφωνα με τις διεθνείς αναστηλωτικές αρχές και, όπου χρειάζεται, γίνονται προσθήκες στον χώρο με τη χρήση του τοπικού ασβεστόλιθου (υλικό παρόμοιο με αυτό που χρησιμοποιείται στο μνημείο).
Ο ναός και το γύρω τοπίο, που διατηρήθηκαν σχεδόν ανέπαφα στο πέρασμα των αιώνων, εντυπωσιάζουν τον σημερινό επισκέπτη, που έρχεται σε επαφή με τις πρώτες εκφράσεις των τάσεων που καθόρισαν την εξέλιξη, τόσο της τέχνης όσο και της αρχιτεκτονικής.
Στο διεθνή κατάλογο της UNESCO συμπεριλαμβάνονται μνημεία και χώροι που πληρούν τα προκαθορισμένα κριτήρια, ώστε να χαρακτηριστούν εξέχουσας σημασίας σε παγκόσμιο επίπεδο, από ιστορική, καλλιτεχνική, επιστημονική, αισθητική, εθνολογική ή ανθρωπολογική άποψη.
Απαιτήσεις προστασίας και διαχείρισης
Το ακίνητο προστατεύεται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αριθ. Ν 4858/2021 «Κύρωση Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς» (ΦΕΚ Α΄ 220)
Ο ευρύτερος χώρος του Ναού του Επικουρίου Απόλλωνα έχει χαρακτηριστεί ως αρχαιολογικός χώρος (Υπουργικό Διάταγμα 44671/1836/5-11-1986).
Μετά από μια σειρά απαλλοτριώσεων, πρόσθετη έκταση 4,5 εκταρίων προστέθηκε στον αρχαιολογικό χώρο το 1996. Το ακίνητο διαθέτει επαρκή ζώνη προστασίας, ενώ η ευρύτερη περιοχή του ναού δεν περιέχει κανένα κτήριο που θα μπορούσε να εμποδίσει την οπτική επαφή με το μνημείο ή τον αρχαιολογικό χώρο.
